اتاق خبر
رصد تخلفات تبلیغاتی از سوی کمیته‌های حقوقی/ برخورد با تهدیدها و تطمیع‌ها علیه رای دهندگان
خبراستان: رسیدگی به تخلفات انتخابات، روند تبلیغات داوطلبان و… مشروح گفتگو با رئیس ستاد انتخابات استان تهران است.
فرایند برگزاری این انتخابات رسما از 26 آذرماه با ثبت‌نام داوطلبان کلید خورد و پس از آن وارد فاز بررسی صلاحیت‌ها شد؛ روند بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی از 5 تا 14 دیماه در هیات‌های اجرایی انجام شد و بعد از آن، بررسی صلاحیت‌ها طبق روال در هیات‌های نظارتی استانی، هیات مرکزی نظارت و شورای نگهبان ادامه خواهد داشت.
با توجه به موقعیت استراتژیک پایتخت و تعداد بالای ثبت‌نام کنندگان داوطلبان مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه استان تهران، با “شهاب‌الدین چاوشی” رئیس ستاد انتخابات استان تهران، روند اجرای انتخابات را بررسی کرده‌ایم که مشروح این گفتگو به شرح ذیل است:
**تهران 6 حوزه انتخابیه اصلی دارد/فقط شهرستان پاکدشت یک نماینده مستقل دارد**
چاوشی: ستاد انتخابات استان تهران درباره انتخابات مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری همانند استانهای دیگر از مدتها پیش تشکیل شده و وظایفش را جهت هماهنگی شهرستانها و حوزه‌های انتخابیه اصلی و فرعی دنبال کرده است. با توجه به افزایش جمعیت در تهران طبق قانون برای مجلس شش حوزه انتخابیه اصلی داریم که در این راستا 6 فرمانداری به عنوان مرکز حوزه انتخابیه و 30 بخشداری به عنوان مراکز حوزه‌های فرعی مشخص شده‌اند.
شهرستانهای مرکز حوزه‌های انتخابیه مسئولیت اصلی برگزاری انتخابات را بر عهده دارند، در حال حاضر حوزه‌های اصلی انتخابات پایتخت شامل تهران، شمیرانات، شهرری، اسلامشهر و پردیس است که یک مرکز حوزه شناخته می‌شوند که مجموع ساکنان این شهرها نمایندگان استان تهران را انتخاب می‌کنند.
شهرستانهای شهریار، قدس، ملارد حوزه‌های فرعی را تشکیل می‌دهند، همچنین رباط کریم و بهارستان با بخش‌های تابعه‌شان مجموعا می‌توانند یک نماینده داشته باشند که مرکز انتخابی‌شان رباط کریم است، در شهرستانهای جنوب شرق به مرکزیت ورامین شهرستانهای قرچک و پیشوا با ورامین یک حوزه انتخابیه محسوب می‌شوند و فقط یک نماینده خواهند داشت، اما پاکدشت به علت داشتن جمعیت بالای 400 هزار نفر، یک نماینده مستقل دارد، در شرق تهران حوزه انتخابیه دماوند شامل بخش‌های تابعه فیروزکوه است که آنها نیز یک نماینده دارند. لذا بر این اساس استان تهران 30 نماینده و شهرستانهایش 5 نماینده دارند.
دز واقع اجرای انتخابات در این استان همانند سایر مناطق کشور است و طبق قانون هیئت‌های اجرایی در مهلت قانونی مشخص شده، انتخاب شدند، همچنین در این راستا تمایل خوبی میان وزارت کشور، استانداری‌ها، فرمانداری‌ها و بخشداری‌ها با هیئت نظارت شورای نگهبان بود، چراکه معتمدینی که از سوی فرمانداران انتخاب می‌شوند باید معتمد بودنشان از نظر هیئت نظارت تأیید شود و در یک تعامل دوستان ما توانستند از میان 30 نفر 8 نفر قابل اطمینان را به عنوان اعضای هیئت اجرایی انتخاب کنند.
هیئت اجرایی تهران در زمان مقرر شکل گرفت و بعد از آن کارشان را رسما آغاز کردند که اولین کاقدامشان هم ثبت‌نام از داوطلبان مجلس شورای اسلامی و خبرگان بود که این مرحله به خوبی پشت‌سر گذاشته شد، در این راستا حضور قابل توجهی از علاقه‌مندان در زمان ثبت‌نام نشان‌دهنده سطح مشارکت برای ورود به هر دو مجلس نسبت به سالهای گذشته و افزایش سطح بلوغ فکری است.
هیئت نظارت بر اساس نظریه استصوابی افرادی را که در احراز صلاحیتشان از لحاظ قانونی تردیدهایی وجود دارد و یا مشخص نمی‌شوند درباره آن اظهار نظر خواهند کرد، بنابراین تا زمانی که هیئت نظارت مانند هیئت اجرایی کارش تمام نشده است و بررسی صلاحیت‌ها و رسیدگی به اعتراضات ادامه دارد کسی را به عنوان داوطلب رسمی نخواهیم شناخت و در زمان قانونی تبلیغات صلاحیت افرادی که نهایی شده است لیست‌شان به هیئت اجرایی می‌آید و فرمانداری مکلف است آگهی این افراد را آماده کند و مردم و داوطلبان می‌توانند نسبت به تبلیغاتشان براساس چارچوب قانون اقدام کنند.
چاوشی: هیئت‌های اجرایی مسئول برگزاری انتخابات‌اند، باید از اجرایی شدن درست قانون مراقبت کنند؛ اگر گزارشاتی به دستشان برسد باید به فرماندار، رئیس هیئت اجرایی و بخشدار منعکس کنند تا آنها این گزارشات را به دستگاه قضایی ارجاع داده و روند رسیدگی سریع‌تر انجام شود، هیئت نظارت نیز همزمان این گزارش را دریافت می‌کند.
در این دوره مانند دوره‌های گذشته انتخابات دستگاه قضا همکاری قابل توجهی با هیئت نظارت دارد و شعب خاصی را برای رسیدگی به تخلفات انتخاباتی در هر شهرستان مشخص کرده است چون طبق قانون رسیدگی به تخلفات انتخاباتی باید خارج از نوبت صورت گیرد و در اینجا زمان بسیار نقش مهمی دارد، به علت اینکه اثر تخلفات انتخاباتی که منفی است بلافاصله ظاهر نشود این اقدام صورت می‌‌گیرد،بنابراین مکانیزم این مهم در سطح استان انجام شده و هماهنگی‌های لازم صورت گرفته است.
باشگاه خبرنگاران: آیا دادگاه‌های ویژه انتخابات این تخلفات را رسیدگی می‌کنند؟
چاوشی: دستگاه قضا مسئولیت رسیدگی به تخلفات را دارد و برای رسیدگی به این مسائل یک تقسیم کار صورت گرفته، رئیس دستگاه قضا در استان و شهرستان یک شعبه خاصی را به صورت ویژه ایجاد می‌کند که این دادگاه‌ها خارج از قانون نیستند همان دادگاه‌های عادی‌اند که ماموریت خاصی در این ایام بر عهده آنها گذاشته می‌شود.
باشگاه خبرنگاران: نظارت بر انواع متخلفان به چه صورت است؟
چاوشی: ما باید براساس قانون مراقبت کنیم تا رسیدگی سریع‌تری بر تخلفات صورت گیرد اگر تخلفی در جایی مشهود شد که عمدتا در بحث تبلیغات داوطلبان است آن را بلافاصله به دستگاه قضا معرفی می‌کنیم تا زودتر رسیدگی شود، بنابراین ما در این راستا نظارت آنلاین نداریم.
باشگاه خبرنگاران: چگونه به روند تبلیغات داوطلبان انتخاباتی نظارت دارید؟
چاوشی: دوستان ما در ستاد انتخابات تهران جلساتی را بعد از نهایی شدن صلاحیت داوطلبان برگزار خواهند کرد. هیئت‌های اجرایی و نظارت نامزدها را نسبت به قانون انتخابات توجیه خواهند کرد و تذکرات لازم را خواهند داد. انتظار ما این است کسانی که می‌خواهند در نهادهای مهم قانون‌گذاری شرکت کنند باید مبادی آداب باشند و قانون را رعایت کنند یکی از روشهایی که می‌تواند در جلب افکار عمومی برای داوطلبان مؤثر باشد میزان پایبندی آنها به قانون است چراکه مردم به کسانی رای می‌دهند که قانون‌مدار باشند. در این راستا کمیته‌های حقوقی استان، کمیته‌های تبلیغات و اطلاع‌رسانی این موارد را رصد می‌کنند و برخوردهای ارشادی را در حد لزوم خواهند داشت.
باشگاه خبرنگاران: درباره تهدیدها و تطمیع‌ها در پروسه انتخابات توضیح دهید؟
چاوشی: هر اقدامی که برای رای دهندگان به منزله تهدید و تطمیع تلقی شود قانون آنها را جرم می‌داند و با آنها برخورد می‌شود. در این راستا لایحه شفافیت‌سازی منابع مالی داوطلبان انتخابات در این دوره مجلس به نتیجه نرسید امیدواریم همانطور که وزیر کشور این موضوع را پیگیر بوده‌اند در دوره‌های بعدی در فضای مناسب مجلس آینده بتواند به آن بپردازد و شبهات احتمالی را از میان بردارد، در این راستا مکانیسم‌های موجود برای رسیدگی به تخلفات کافی است به شرطی که دستگاه‌های اجرایی و نظارتی به درستی به وظایفشان عمل کنند.
باشگاه خبرنگاران: شایعاتی درباره داوطلبانی که صلاحیت آنها به طور قطعی مشخص نشده است بوجود آمده، هیئت‌های اجرایی چه اقداماتی در این راستا خواهند کرد؟
چاوشی: هیئت اجرایی شرایط عمومی و کلی را با قانون مطابقت داده و از نظر این هیئت آنها صلاحیتشان احراز شده اما طبق قانون هیئت‌های نظارت در زمان معینی باید این موضوع را پیگیری کنند، وقتی نظرات نهایی به هیئت اجرایی فرمانداری ابلاغ شد از آن زمان است که داوطلبان انتخابات متوجه می‌شوند نامزد انتخابات هستند، در این مرحله هم هیئت‌های اجرایی هر شخصی را به هر دلیلی که واجد شرایط نشده‌اند را محرمانه و کتبی به خودشان ابلاغ می‌کند و آنها حق دارند در مهلت قانونی مقرر اعتراضات خود را اعلام کنند تا در هیئت نظارت به آن رسیدگی شود که در صورت تأیید، صلاحیتشان محرز شود.
چاوشی: از ابتدا وزارت کشور و استانداری تأکید داشتند اگر در شهرهای بزرگ که معمولا به خاطر خستگی اعضای شعب اخذ رای و شمارش آرا مشکلاتی در شمارش پیش می‌آید اگر بتوانیم آنها را مکانیزه کنیم دغدغه‌ها به حداقل خواهد رسید. این موضوع از سوی وزیر کشور بررسی شد و شورای نگهبان نیز آن را قبول کرد و امروز درباره کلان شهرها به توافقات کلی رسیدند اما به لحاظ فنی و نرم‌افزاری هنوز بحث‌هایی وجود دارد که بتوانیم از صحت عمل دستگاه‌های شمارشگر در آن مرحله حساس اطمینان حاصل کنیم اگر شورای نگهبان و وزارت کشور به توافق برسند احتمال قوی این اتفاق خواهد افتاد، بستر این کار آماده شده و آموزش نیروها شروع شده است و امیدواریم که این اتفاق بیفتد. چراکه هزینه‌های اجتماعی سیاسی‌اش برای ما بسیار کمتر خواهد بود، شبهات به حداقل خواهد رسید و همچنین هزینه‌های اقتصادی‌اش کاهش می‌یابد.
باشگاه خبرنگاران: گزارش جامعی از عملکرد هیئت‌های اجرایی انتخابات در شهرستانهای تهران ارائه دهید؟
چاوشی: در شهر تهران براساس آماری که در اختیار داریم تعداد کل داوطلبان ثبت نامی در مجلس شورای اسلامی 2 هزار و 442 نفر هستند، از میان این تعداد 2هزار 299 نفر که رقم بسیار قابل توجهی است واجد شرایط شناخته شدند و 28 نفر انصراف دادند و 115 نفر نیز رد صلاحیت شدند که علت عمده آن مربوط به اشکالاتی در مدارک تحصیلی و شرایط سنی‌شان بود که همین افراد حق دارند به هیئت نظارت استان مراجعه کرده و طرح دعاوی کنند و هیئت نظارت نیز باید براساس قانون به این افراد پاسخگو باشد، این کار در حال حاضر مراحل پایانی‌اش را می‌گذراند.
حوزه انتخابیه شهرستان پاکدشت 26 نفر داوطلب داشته که از آن میان 2 نفر واجد شرایط نبودند و 24 نفر صلاحیتشان تأیید شد. در شهرستان ورامین، پیشوا و قرچک که یک حوزه شناخته می‌شوند 64 نفر متقاضی ثبت نام بودند که از این میان 1 نفر واجد شرایط نبود و 3 نفر انصراف دادند، 60 نفر صلاحیتشان تأیید شد. در شهرستان رباط کریم و بهارستان که یک حوزه محسوب می‌شوند 63 نفر تعداد کل داوطلبین بود که از این میان 57 نفر واجد شرایط شناخته شدند و 6 نفر رد صلاحیت شدند در شهرستان دماوند و فیروزکوه که یک حوزه انتخاباتی محسوب می‌شوند 60 نفر داوطلب نمایندگی شدند که از این میان 58 نفر تأیید صلاحیت شدند و 2 نفر رد صلاحیت شدند، در حوزه‌های انتخابی شهرستان شهریار، قدس و ملارد 79 نفر ثبت نام کردند که از این میان 75 نفر تأیید صلاحیت 2 نفر انصراف و 2 نفر رد صلاحیت شدند.
در مجموع در سطح استان تهران از میان 2هزار 734 نفر داوطلب مجلس شورای اسلامی 2هزار 573 نفر واجد شرایط شناخته شدند، 33 نفر از رقابت انصراف دادند و 128 نفر واجد شرایط شناخته نشدند، درباره اقلیت‌های دینی نیز 20 نفر ثبت نام کردند که از میان آنها 1 نفر انصراف داد و 19 نفر واجد شرایط شناخته شدند.
باشگاه خبرنگاران: از توضیحات جامع و وقتی که در اختیار ما گذاشتید سپاسگذاریم.
چاوشی: بنده هم از اطلاع رسانی شما و تلاشتان ممنونم.
گفتگو از سمانه حسن‌خانی و فرزانه صائمین
