خبر استان : خبررسان باید صادق باشد و عادل، چراکه خداوند متعال در سوره حجرات می‌فرماید «اگر فاسقی برای شما خبری آورد پیرامون آن تحقیق و تفحص کنید».
همزمان با سالروز شهادت شهید محمود صارمی و روز خبرنگار بر این شدم تا به آیاتی از قرآن کریم مراجعه کنیم و بحثی مختصر پیرامون پیشینه خبر و خبرنگاری و شنیدن اخبار از نگاه دین مبین اسلام بیان کنیم که در ذیل از خاطرتان می‌گذرد:
ن وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُونَ
و ارزش قلم و نوشتن آن‌چنان بود که آفریدگار عالم بدان سوگند خورد و آن را جزو آغازین خلقت خود قرار داد، أول ما خلق الله القلم.
دیده می‌گردد و معرفت می‌نگرد و دست می‌لرزد و قلم می‌نویسد. تا آنچه باید، پیشکش چشم‌ها و گوش‌های دیگران نماید. اما چه باید نگاشت و چه باید گفت، چگونه نوشت و چگونه بیان کرد.
بر این شدم تا در این باره به آیاتی از قرآن کریم مراجعه کنم و بحثی مختصر پیرامون خبر، خبرنگاری و شنیدن اخبار ایراد کنم، آنچه در درک و معرفت ما و بضاعت اندک ما بود به فهرست چنین است.
1- آغاز خبررسانی از ذات پاک خداوند است، آنجا که می‌فرماید؛ «لَقَدْ جاءَکَ مِنْ نَبَإِ الْمُرْسَلینَ؛ یقیناً اخبار پیامبران پیشین به تو رسیده است».
یزدان پاک رئوف، اخبار و انباء پیشینیان را بر ما روایت کرد تا باشد که از عاقبت خوفناک ایشان عبرتی گیریم، اندیشه‌ای نمائیم و توشه‌ای برگیریم.
«أَلَمْ یَأْتِهِمْ نَبَأُ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ قَوْمِ نُوحٍ وَ عَادٍ وَ ثَمُودَ ؛ همان‌طور که از سرانجام نیکوکاران و ابرار خبر داد تا به شوق آئیم و به راه ایشان اندر آییم».
«إِنَّ الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ لَهُمْ جَنَّاتُ النَّعِیمِ، خَالِدِینَ فِیهَا وَعْدَ اللَّهِ حَقّاً وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ؛ همانا کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام دادهاند، برای آنان باغهای پر نعمت (بهشت) است. در آن جاودانهاند، وعدهی الهی حق است و اوست شکست ناپذیرِ حکیم».
2- مسئولیت خبررسانی، مسئولیت خطیر و حساس است، پس هرکس نباید در این جایگاه و موقعیت قرار گیرد. خبررسان باید صادق باشد و عادل، چراکه خداوند متعال در سوره حجرات می‌فرماید «إِن جَاءکُمْ فَاسِقٌ بِنَبَأٍ فَتَبَیَّنُوا ؛ اگر فاسقی برای شما خبری آورد پیرامون آن تحقیق و تفحص کنید».
این آیه اولاً آوردن خبر توسط فاسق را خالی از شک و شبه نمی‌داند، ثانیاً به شنوندگان تذکر می‌دهد که پیرامون چنین اخباری تحقیق و نگارش نمایند و بسیار دقیق است که خداوند در پایان آیه می‌فرماید «فَتُصْبِحُوا عَلَى مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِین ؛ در غیر این‌صورت از آنچه انجام می‌دهید پشیمان و نادم خواهید شد».
3- انتظار خداوند متعال از شنوندگان خبر، ایزد منان از شنوندگان خبر می‌خواهد تا در صورت شنیدن هر خبری آن خبر را به صاحب‌نظران و آگاهان در آن موضوع ارجاع دهند تا ایشان حقیقت خبر را دریافت و استنباط نماید و سپس خبر منتشر سازد. چراکه این امر مانع پراکنده شدن اخبار دروغین و یا ضعیف خواهد شد.
«إِذَا جَاءَهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الْأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُوا بِهِ ۖ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَىٰ أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ» و گویا شایعه پراکنی عمل شیطان و لشکر اوست چراکه خداوند در ادامه آیه می‌فرماید «وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَتُهُ لَاتَّبَعْتُمُ الشَّیْطَانَ إِلَّا قَلِیلًا»
اگر فضل و رحمت خداوند بر شما نبود. هر آینه جز گروه اندگی، همگی شیطان را پیروی می‌کردید، پس خداوند به فضل و عنایت خویش، عمل شیطانی شایعه پراکنی و زیان‌ها و خسارت‌های تابعه را از ما مرتفع می‌سازد. این امر خصوصاً در عصر امروزی ما که عصر ارتباطات است و اخبار و اطلاعات با سرعت فوق‌العاده منتشر می‌شود. بسیار بسیار مهم و خطیر است، برماست آنچه می‌شنویم و می‌خوانیم را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم و به صاحبان امر اجازه دهیم تا آن اخبار را ژرف‌نگری نمایند تا صحت و سقم، ضعف و قوت آن اخبار و اطلاعات را دریابند.
4- بازتاب اخبار و اطلاعات، گاه اخبار و اطلاعات چنان عظیم و ناگهانی هستند که افراد را به عکس‌العمل‌های مختلف وا می‌دارند هر گروهی در برابر چنین خبرهایی مواضع متفاوتی اتخاذ می‌کنند. برخی در آن اخبار اختلاف می‌کنند و به نزاع و تفرقه و جدال می‌پردازند.
«عَمَّ یَتَسَاءلُونَ ﴿1﴾ عَنِ النَّبَإِ الْعَظِیمِ ﴿2﴾ الَّذِی هُمْ فِیهِ مُخْتَلِفُونَ ﴿3﴾؛ درباره چه چیز از یکدیگر مىپرسند، از آن خبر بزرگ، که در باره آن با هم اختلاف دارند».
و گاهی برخی از این اخبار عظیم روی می‌گردانند و اعراض می‌کنند.
«الَّذِینَ یُبَلِّغُونَ رِسلَتِ اللَّهِ وَ یخْشوْنَهُ وَ لا یخْشوْنَ أَحَداً إِلا اللَّهَ»
خبر رسان متعهد که جز از خداوند بزرگ از احدی ترس و واهمه ندارد اخبار اطلاعات خویش را دقیق، شفاف و واقع‌بینانه، عرضه می‌نماید و هرگز زمینه شک و ابهام را به‌وجود نمی‌آورد.
5- محفوظ ماندهه اخبار و اسرار در خزانه غیب الهی، و سرانجام اخبار و اسرار در خزانه غیب الهی مکتون و مکشوف است و بازگشت همگی به سوی اوست.
«تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ فَیُنَبِّئُکُم بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ»
از خداوند متعال خواستارم تا عنایتی فرموده تا بتوانیم موارد فوق را سرلوحه کاری خود قرار دهیم
