نظریه پرداز و دانشمند آمریکایی در گفتوگو با اندیشکده شاهد در فلسطین اشغالی، درباره مسائل مختلف از جمله طرح ترامپ درباره فلسطین موسوم به “سازش قرن” ، شباهتها و تفاوت رژیم صهیونیستی با رژیم آپارتاید و همچنین رویکرد آمریکا در قبال ایران سخن گفت.
«نوام چامسکی» نظریهپرداز و اندیشمند مطرح آمریکایی معتقد است که رژیم صهیونیستی نمیتواند برای همیشه روی کمک واشنگتن حساب کند زیرا اقدامات تلآویو طی سالهای اخیر باعث شده نظر افکار عمومی در ایالات متحده نسبت به آنها برگردد.
چامسکی در گفتوگو با اندیشکده «شاهد» در امور حقوق و توسعه فلسطینیان، با اشاره به اینکه دولت آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ» هیچ راهکاری برای تاسیس دولت مستقل فلسطین ندارد، گفت: «دولت ترامپ فقط به حمله به ایران میاندیشد».
وی با بیان اینکه حمایتها از رژیم صهیونیستی در آمریکا، به شدت روی کلیساهای پروتستان و حزب نژادپرست ملیگرا (ضد مسلمانان) مبتنی است، توضیح داد: «که بیشتر آنها در برنامه جنبشهای ضد اسرائیلی (BDS) با تمرکز ویژهای روی شرکتهای آمریکایی دخیل در اشغالگری، شرکت کردهاند».
این دانشمند آمریکایی با اشاره به آگاهی رو به رشد تلآویو از وابستگیهای استراتژیک خود، گفت: «چند سال قبل، تحلیلگران امور استراتژیک در اسرائیل فهمیدند که بیش از این نمیتوانند به کمک کشورهایی که در آن نیمنگاهی به مسائل حقوق بشری وجود دارد، وابسته باشند و باید بیشتر به سمت بخشهای ارتجاعی و اقتدار نزدیک شوند، امری که بیشتر از چند سال طول نکشید».
چامسکی درباره امکان برونرفت از موانع فعلی در امر توافق سازش، توضیح داد: «مذاکرات مادرید شکست خورد زیرا هیأت فلسطینی به ریاست دکتر حیدر عبدالشافی روی پایان یافتن سیاست اسرائیل در توسعه شهرکهای غیرقانونی پافشاری کرد. آمریکا و اسرائیل با چنین چیزی موافقت نخواهند کرد. یاسر عرفات روی این مسئله اصرار نکرد، در واقع روی هیچ چیزی غیر از به رسمیت شناخته شدن سازمان آزادیبخش فلسطین پافشاری نکرد».
وی راهکار خروج رژیم صهیونیستی و حامیان آمریکاییاش از بنبست مسئله فلسطین را اینگونه بیان کرد: «پیوستن به دیگر کشورهای دنیا در موافقت با نسخه قابل قبولی از راهکار دو دولتی مبتنی بر مرزهای رسمی بینالمللی (خط سبز) به همراه تبادل عادلانه و محدود اراضی».
این نظریهپرداز آمریکایی در پاسخ به سوالی درباره اینکه فلسطینیها در قبال راهکار دو دولتی چه کاری باید انجام دهند، گفت: «در کوتاه مدت، دو گزینه وجود دارد، 1) اجماع بینالمللی روی (راهکار) دو دولتی، 2) برنامه اسرائیل برای ایجاد “اسرائیل بزرگ” و ادغام هرجایی که از کرانه باختری میخواهد که منجر به گرفتار شدن فلسطینیها در کانتونها غیرمعتبر و شرایط سخت خواهد شد. امکان صحبت درباره راهکار یک دولتی هم وجود دارد اما بر عکس گزینه اول، از حمایت بینالمللی برخوردار نیست».
چامسکی با زیر سوال بردن مشروعیت مرزهای تعیین شده در سال 1949 (خط سبز) اظهار داشت: «زیرا آنها توسط بریتانیا و فرانسه برای منافع خودشان تحمیل شده بودند… بهترین امیدی که میتوان امروز برای فلسطینیها داشت، ایجاد فشارهایی برای راهکار دیپلماتیک، همکاری با اسرائیلیها همنظر با آنها و حمایت خارجیها است… مهمترین مسئله البته آمریکا است و گمان میکنم فرصتهای قابل توجهی برای ایجاد تغییرات مهم در سیاستهای آمریکا وجود دارد».
وی درباره شباهت مبارزه فلسطینیها برای حقوق خود و مبارزه مردم آفریقای جنوبی علیه رژیم آپارتاید توضیح داد: «شباهتهایی وجود دارد اما تفاوتهای مهمی نیز هست. این قیاس کامل نیست. در اسرائیل تبعیضهای شدیدی وجود دارد اما در آپارتاید اینطور نیست. در سرزمینهای اشغالی وضعیت بسیار بدتر از آپارتاید است. اسرائیل اساسا میخواهد فلسطینیها از بین بروند، چیزی که یک نورم برای جوامع استعماری و اشغالگری است.
دولت آفریقای جنوبی به جمعیت سیاه پوست خود نیاز داشت. آنها نیروی کار بودند… فضای بینالمللی علیه آپارتاید هم بسیار متفاوت بود. آنها به شدت مورد غضب جامعه بینالمللی و تحریمهای مختلف بودند. سی سال قبل از سقوط رژیم آپارتاید، وزیر خارجه آفریقای جنوبی به سفیر آمریکا گفته بود که از نظر جهانی روز به روز منفورتر میشود و واشنگتن باید از آنها حمایت کند… امروز اما وضعیت در خصوص مناقشات فلسطین-اسرائیل متفاوت است».
این اندیشمند آمریکایی در پاسخ به سوالی درباره اینکه راهکار دولت ترامپ برای سازش و توافق قرن چیست، گفت: «آنها هیچ نشانهای (از داشتن راهکار) بروز ندادهاند اما طبق گزارشها اگر راهکاری وجود داشته باشد، که نیست، احتمالا بسیار مضحک و عجیب خواهد بود. هدف استراتژیک دولت (آمریکا) تحکیم ائتلاف در حال توسعه اسرائیل و کشورهای عربی جهت پیوستن آنها به تقابلش با دشمن مشترک، یعنی ایران است که هژمونی و سلطهطلبی آمریکا در منطقه را تهدید و آزادی اسرائیل برای توسل به خشونت را محدود میکند».
چامسکی درباره تاثیر خروج آمریکا از برجام و تداوم حملات رژیم صهیونیستی به سوریه، توضیح داد: «البته شکی نیست که ایران میخواهد نفوذش در منطقه را افزایش دهد، به همان شکلی که تمام قدرتها خواستار آن هستند. تجاوزات آمریکا (اما) فرصتهای جدیدی برای ایران در عراق و افغانستان ایجاد کرد. ایران از دولت اسد (در سوریه) و حزبالله در لبنان حمایت میکند. این تحولات اما هرگز مورد پذیرش آمریکا، اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج (فارس) نبوده است».
وی با بیان اینکه حتی سازمانهای اطلاعاتی آمریکا هم پایبندی ایران به توافق هستهای را تایید کرده بودند، افزود: «خروج ترامپ از توافق (هستهای) به طرز مشهودی تنشها در منطقه را افزایش داد. معلوم نیست ایران با از سرگیری غنیسازی اورانیوم پاسخ دهد. اگر این کار را کند، آمریکا و اسرائیل به بهانه (ساخت بمب اتمی) حمله را نظامی، حملات سایبری و ترور دانشمندان را در دستور کار خود قرار دهند. عواقب چنین امری شوم و وحشتناک خواهد بود».