۞ امام علی (ع) می فرماید:
روزنامه آرمان در گفت وگویی با حسن بهشتیپور تحلیلگر مسائل بینالملل، نوشت: ترامپ فردی غیرقابل پیشبینی است و هر کاری از او بر میآید. اما به هر روی آمریکا ناگزیر به تایید و اجرای توافق هستهای است، زیرا منافع ایالات متحده و همه کشورهای متعهد به برجام در حفظ و ادامه توافق است. در ادامه […]
روزنامه آرمان در گفت وگویی با حسن بهشتیپور تحلیلگر مسائل بینالملل، نوشت: ترامپ فردی غیرقابل پیشبینی است و هر کاری از او بر میآید. اما به هر روی آمریکا ناگزیر به تایید و اجرای توافق هستهای است، زیرا منافع ایالات متحده و همه کشورهای متعهد به برجام در حفظ و ادامه توافق است.
در ادامه این گفت وگو آمده است: بهزودی ضرب الاجل دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا برای تصمیم درباره تایید پایبندی ایران به برجام فرا میرسد و این در حالی است که او در ماههای گذشته پایبندی ایران به برجام را مورد تایید قرار نداد و کار را به کنگره واگذار کرد. به همین دلیل این نگرانی از سوی حامیان توافق در آمریکا و بهویژه اتحادیه اروپا وجود دارد که او باز هم از تایید پایبندی ایران به توافق سرباز زند و یا به بهانههای واهی از برجام خارج شود.
اگرچه بهنظر میرسد که کنگره و بخشی از اعضای کاخ سفید و بهطور کل حامیان توافق هستهای در آمریکا بهدنبال راهی برای متقاعد کردن دونالد ترامپ و ماندن در توافق هستند اما به هر روی به اعتقاد تحلیلگران، عدم تایید پایبندی ایران به برجام و خروج از توافق و در نهایت اعمال تحریمهای هستهای عواقب و پیامدهای بسیار سنگینی را متوجه آمریکا بهعنوان یکی از اعضای توافق هستهای خواهد کرد. در این راستا حسن بهشتیپور تحلیلگر مسائل بینالملل و استاد دانشگاه با «آرمان» به گفتوگو پرداخته است که در ادامه آن را میخوانید.
**چند روز دیگر دونالد ترامپ باید درباره پایبندی ایران به برجام تصمیم بگیرد. از آنجا که طی ماههای اخیر او پایبندی ایران به برجام را تایید نکرد و سرنوشت ماندن آمریکا در توافق هستهای را به کنگره سپرد، این بار رئیس کاخ سفید چه تصمیمی خواهد گرفت؟
ترامپ فردی غیرقابل پیشبینی است و هر کاری از او بر میآید. اما به هر روی آمریکا ناگزیر به تایید و اجرای توافق هستهای است، زیرا منافع ایالات متحده و همه کشورهای متعهد به برجام در حفظ و ادامه توافق است، زیرا عدم اجرای آن برای اعضای توافق زیانبار خواهد بود. بنابراین ترامپ ناگزیر به تایید پایبندی ایران به برجام و اجرای توافق هستهای است. فرض دیگر این است که دونالد ترامپ از تایید پایبندی ایران به برجام صرف نظر کند اما همچنان به همان سیاست تعلیق ادامه دهد. به عبارتی قانون جدید و تحریمهای دیگری علیه مسائل هستهای ایران وضع نمیکند.
فرض سوم؛ ممکن است رئیس کاخ سفید بهصراحت اعلام کند که آمریکا از برجام خارج شده است. در این صورت آمریکا مقصر و مسئول به شکست کشیدن برجام خواهد بود. این مساله هزینه انزوای آمریکا و از دست دادن متحدانش را بهدنبال خواهد داشت. علاوه بر این، آمریکا در صورت خروج از توافق نمیتواند متحدانش را متقاعد کند، زیرا آژانس بینالملل انرژی اتمی پایبندی ایران به برجام را تایید و بارها در گزارشهای خود اعلام کرد که ایران به تعهدات خود در برجام عمل کرده است. بنابراین ممکن است موارد پیشبینی نشده دیگری به وجود آید که عواقب آن متوجه آمریکا خواهد بود.
**معتقدید که آمریکا ریسک نمیکند و از برجام خارج نمیشود؟
بله همین طور است. بهنظر ترامپ از برجام خارج نمیشود بلکه او بهدنبال راهحلهای دیگری است یا ممکن است از طریق وضع تحریمهای جدید به بهانههای دیگر علیه ایران در عمل برجام را بیخاصیت کند. از سویی ممکن است که کجدار و مریز با برجام رفتار کند و از برجام خارج نشود. در نهایت این احتمال وجود دارد ترامپ از برجام خارج نشود اما پایبندی ایران به توافق را هم تایید نکند یا برعکس بگوید ایران توافق را مورد اجرا قرار نداده و از برجام خارج شود. در این صورت مسئولیت سنگینتری متوجه آمریکا خواهد بود.
**آمریکا در مورد تحریمهای ایران چگونه برخورد خواهد کرد؟
اگر ترامپ تایید کند که ایران برجام را مورد اجرا قرار داده است، تحریمهای هستهای همچنان به حالت تعلیق خواهد بود. اما در صورتی که ترامپ پایبندی ایران به برجام را تایید نکند باید دید که مقصود از عدم تایید پایبندی ایران به برجام، خروج آمریکا از توافق است. در این صورت همانطور که اشاره شد عواقب سختی متوجه ایالات متحده خواهد بود.
**اعضای توافق هستهای با توجه به موضعگیری عجیب و ادعاهای دور از عرف بینالمللی توسط ترامپ درباره اعتراضات اخیر، نگراناند که ترامپ بخواهد از این مساله استفاده ابزاری کند و آن را به برجام ربط دهد، در این صورت چه باید کرد؟
مساله داخلی ایران هیچربطی به برجام ندارد. به عبارت بهتر باید اذعان داشت که در برجام مطلبی درباره تحولات داخلی ایران قید نشده است. بنابراین آمریکا به هیچوجه نمیتواند به بهانه مسائل داخلی ایران برجام را نقض کند و یا از آن خارج شود. ارتباطی میان مسائل داخلی ایران و برجام وجود ندارد.
**در صورت خروج آمریکا از برجام دولت ایران باید چه کار کند؟
در صورتی که آمریکا از برجام خارج شود ایران باید پیگیر باشد و موضوع در کمیسیون برنامه جامع اقدام مشترک رسیدگی شود و ایران نیز باید در مقابل اقداماتی انجام دهد. آمریکا بهخوبی میداند که ایران توان مقابله به مثل دارد. در صورت ماندن آمریکا در برجام شرایط کنونی ادامه خواهد یافت. همانطور که قبلا اشاره شد، دونالد ترامپ از برجام خارج نخواهد شد چون میداند در صورت خروج از توافق، عواقب سختی متوجه آمریکا خواهد بود.
علاوه بر این آمریکا تنها عضو توافق هستهای نیست و سایر اعضای «برنامه جامع اقدام مشترک» چنانکه بارها اعلام کردند خواهان حفظ و ادامه راه برجام هستند، زیرا حفظ و ادامه راه برجام بهنفع همه طرفهاست.
