براثربی آبی و سن گندم ، محصول غله ورامین درخطر نابودی قراردارد بی آبی و کاهش شدید نزولات جوی از یک سو و هجوم سن غلات به مزارع غله شهرستان ورامین از سوی دیگر ، محصول گندم این شهرستان را در خطرنابودی قرار داده است. کشاورزان ورامین از مهرماه هر سال اقدام به کشت پائیزه […]
بی آبی و کاهش شدید نزولات جوی از یک سو و هجوم سن غلات به مزارع غله شهرستان ورامین از سوی دیگر ، محصول گندم این شهرستان را در خطرنابودی قرار داده است.
کشاورزان ورامین از مهرماه هر سال اقدام به کشت پائیزه گندم می کنند و این محصول از اوایل خردادماه سال بعد ، در زمانی که هوا گرم و خشک است برداشت می شود.
گندم پائیزه درطول مراحل کاشت ، داشت و برداشت به پنج مرحله آبیاری نیاز دارد که کمبود آب در هر دوره می تواند به کاهش شدید محصول منجر شود.
مراحله آبیاری گندم به ترتیب خاک آب (زمانی که گندم کاشته می شود) ، ساق آب ( مرحله ساقه روی گندم )، خوش آب (مرحله به غلاف رفتن گندم) ، گل آب (مرحله به گل رفتن )و در مرحله پایانی دان آب (زمانی که گندم در حال دانه بندی است) تقسیم می شود که چهارمرحله ابتدایی در شش ماهه نخست رشد گندم و مرحله پایانی از اواخر فروردین ماه تا اواسط اردیبهشت ماه از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
هر چند که در سال گذشته بارش برف بخشی از کمبود آب های سطحی در شهرستان ورامین را جبران کرد ولی کاهش شدید بارش نزولات جوی در طول فصل آن قدر بود که این میزان از بارش مقطعی نتواند بسیاری ازنیازهای 11 هزار هکتار اراضی زیر کشت گندم شهرستان ورامین را برطرف کند.
در کنار کاهش میزان نزولات جوی ، عدم تأمین حق آبه دشت ورامین از سد ماملو و اختصاص تنها 4 مترمکعب آب از محل پساب تصفیه شده جنوب تهران بر تنش آبی اراضی کشاورزی شهرستان ورامین افزود و اثر منفی آن را می توان در مزارع گندم ورامین به خوبی مشاهده کرد.
محصول گندم ورامین این روزها به دلیل تنش های آبی زودتر از هر زمان دیگر به خوشه رفته در حالی که این خوشه ها به خوبی به دانه نرفته و اگر در روزهای اخیر آب کافی به گیاه نرسد ، محصول مناسبی را نمی توان از اراضی دشت ورامین انتظار داشت.
در کنار کمبود آب ، آفت سن غلات نیز به یکی دیگر از چالش های مزارع دشت ورامین تبدیل شده و هجوم این آفت زراعی به مزارع گندم ، خطری به مراتب شدید تر از کم آبی را به این محصول استراتژیک تحمیل می کند.
هزینه بالای 2 بار سمپاشی سن غلات که به گفته کشاورزان دشت ورامین هر بار آن بالغ بر 130 هزار تومان در هکتار برای آن ها هزینه در بر دارد ، از دیگر مشکلاتی است که کشاورزی ورامین با آن مواجه است در صورتی که سال های نه چندان دور ، دولت با هواپیماهای سم پاش به صورت رایگان نسبت به سم پاشی مقابله با آفات اقدام می کرد.
اراضی کشاورزی دشت ورامین فقط 30 روز حیاتی را فرصت دارند تا از خطر کمبود آب و سن غلات به سلامت عبور کنند که تحقق این مهم به همت مسئولان در تأمین آب و تلاش کشاورزان در مبارزه با آفت سن غلات بستگی دارد.
مدیرجهاد کشاورزی شهرستان ورامین در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت : دشت ورامین برای آبیاری و رفع نیاز آبی به 10 مترمکعب آب در ثانیه نیاز دارد در صورتی که در حال حاضر تنها حدود 4.5 متر مکعب آب از محل پساب تصفیه خانه جنوب تهران و سد ماملو به دشت ورامین سرازیر می شود.
محمدحسین تاجیک اظهار کرد: کمبود آب ، کاهش شدید بارش نزولات جوی ، افت سطح آب های زیرزمینی و عدم اختصاص حق آبه دشت ورامین از سد ماملو باعث شده تا دشت ورامین به ویژه در حوزه تولید غلات با مشکل شدید مواجه شود.
وی بیان کرد: سال گذشته بیش از 44 هزارتن محصول گندم در دشت ورامین تولید شده که در صورت رسیدن آب ، می توان محصول بهتری نسبت به سال گذشته دریافت کرد ولی اگر آب نرسد نمی توان محصول خوبی را برای شهرستان پیش بینی کرد.
وی تصریح کرد: جلسات متعددی برای اختصاص حق آبه دشت ورامین از سد ماملو برگزار شده که نتیجه این امر اختصاص یک متر مکعب آب به اراضی دشت ورامین است که این امر کفاف نیاز اراضی گندم شهرستان را نمی دهد.
وی گفت : در مبارزه با سن غلات نیز تلاش شده تا با استفاده از 30 اکیپ بخش خصوصی و دولتی ، کشاورزان به سم پاشی مزارع ترغیب شوند چرا که امسال گندم سن زده از کشاورزان به هیچ عنوان خریداری نمی شود.
مدیرجهاد کشاورزی ورامین گفت : هزینه ای که امروز کشاورزان برای سم پاشی انجام می دهند در اصل سرمایه گذاری است که در هنگام خرید محصول گندم به آن ها با فروش مناسب بازگردانده می شود.
تاجیک تصریح کرد: 30 روز حیاتی پیش روی کشاورزان غله کار ورامین قرار دارد که می تواند سرنوشت محصول ورامین را تعیین کند.
رئیس امور آب شهرستان ورامین نیز در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت : در حال حاضر حدود 6 متر مکعب آب از سد ماملو به سمت دشت ورامین ارسال می شود ولی با توجه به این که فاصله 7 کیلومتری سد تا کانال های بتونی انتقال آب از بافت متخلخل برخوردار است ، بخشی عمده ای از این آب به زمین نفوذ پیدا می کند.
حسن زحمتکش افزود : در ماه های اخیر ، به صورت متغیر آب از سد ماملو روانه دشت ورامین شده که این میزان در فصول مختلف سال از یک تا 6 متر مکعب تغییر داشته است.
وی بیان کرد: با توجه به نیاز آبی منطقه تلاش می شود تا در روزهای پیش رو ، میزان سهم دشت ورامین از سد ماملو افزایش پیدا کند تا محصولات کشاورزی منطقه با مشکل کمتری مواجه شود.
ورامین بیش از 80 هزار هکتار اراضی قابل کشت دارد که با توجه به کمبود منابع آبی ، تنها 39 هزار هکتار این اراضی زیر کشت انواع محصولات باغی و زراعی می رود.
در سال زراعی جاری بیش از21 هزار هکتار از اراضی ورامین زیر کشت گندم و جو رفته است.