در دل مردم بههمان میزان که غوغا و آشوب است، امید هم است. غوغایشان برای حجم آبی است که دوره شان کرده و امیدشان برای همه با هم بودن است. فرقی نمیکند خوزستانی باشی یا تهرانی، شمالی باشی یا یاسوجی، همه از شهرهای مختلف ایران آمدهاند. من با چشم خود دیدم که در برخی مناطق هم نیروی انسانی و هم ماشینآلات به طور کامل آمادهاند.
مشکلات ناخواسته
اما آنچه در روز گذشته کل مردم اهواز را به فکر فرو برد، قطع به یکباره برق بسیاری از محلات پرجمعیت و مهم اهواز بود. این مهم به شایعات دامن زد. موضوعی که البته در سریعترین زمان بر طرف شد. بهعنوان نگارنده این گزارش، خود شاهد قطع برق در محلات کوی انقلاب، امانیه، 24 متری، کیان پارس، کیان آباد و… بودم. اما ساعتی بعد برق شهری وصل شد. درهمین خصوص متولیان برق اهواز اعلام کردند که علت قطع برق برخی نقاط اهواز بروز خطا در دکل فشار قوی برق است و ارتباطی با مسأله سیلاب ندارد. با این حال، این برق رفتن که بخشهایی از شهر اهواز را در تاریکی مطلق فرو برده بود باعث شد تا بالا زدن فاضلاب شهری هم نگرانیها را تشدید کند.
مشاهدات عینی
درمنطقه «عین دو» که درغرب اهواز قرار دارد، بیامان از صندوق عقب خودروها، گونی خالی میشود. کامیونها یکی پس از دیگری خاک پر میکنند و سیل بند میسازند. مسئولان محلی میگویند که در حال احداث و ترمیم 62 و نیم کیلومتر نوار ساحلی غرب و شرق کارون در اهواز هستند و هیچ خطری اهواز را تهدید نمیکند و اگر آب در برخی مناطق وجود دارد به علت فاضلاب است. اما در اطراف، روستاییها میکوشند حالا که زراعت و زمین هایشان را از دست دادهاند حداقل خانه هایشان را در امان نگهدارند.
تلاشهای بیامان و طاقت فرسای مردم محله اهل عین دو باعث شد با وجود تردد خودروهای سنگین، از قطع جاده ترانزیتی اهواز به جنوب غربی جلوگیری شود. با سرعت عملی که داده شد آب از طریق دریچه چمران به سمت کانال سلمان منحرف شد. اما با گذر از محلات غربی اهواز به سمت سوسنگرد و روستاهای اطرافش رفتیم. اولین تصویری که از بدو ورود به سوسنگرد جلوی چشمم ظاهر شد، حضور سربازان ارتشی در نفربرهایشان بود. جلوتر کامیونها و ماشینآلات و نیروهای انسانی از تهران، ورامین، یاسوج، حسن آباد، کلاته و… در تردد بودند، بار میبردند و آدم میآوردند. در ورودی مسیر روستاهای هوقل و سبحانیه و… ایستگاه صلواتی مردم سوسنگرد، به مردم خدمتگزار چای میداد و از آنها پذیرایی میکرد.
درحال ورود به جاده روستایی شرق سوسنگرد بودم که با حجم گستردهای از جمعیتی مواجه شدم که با خودرو و پیاده در رفت و آمد بودند. عدهای در وانت بار و کامیون و خودروهای شخصی، دولتی و نظامی اسباب و اثاثیه خود را جابه جا میکردند. با اینکه از جلوتر به مردم هشدار داده شده بود که خانههایشان را در روستاهای در مسیر سیلاب رودخانه کرخه ترک کنند، اما بسیاری بیتوجه به این موضوع در خانه هایشان مانده بودند و حال که آب به چند قدمی آنها رسیده میکوشیدند مکانی برای اقامت خود پیدا کنند یا خانه هایشان را با گونیهای خاک بپوشانند که آب نفوذ نکند.
در این مسیر به پشت بام بسیاری از خانهها نگاه کردم که مردم دور اسباب و اثاثیه خود پلاستیک پیچانده بودند و از ترس آب این وسایل را آنجا نگهداری میکردند تا سیلاب غرق شان نکند.
وضعیت سخت سوسنگرد
با دیدن حجم زیادی از آبی که پشت سیل بندها وجود داشت و نگاهی به حضور واحد سیار سیمای خوزستان که گزارش لحظه به لحظه میداد، یاد صحبتهای «غلامعباس هزاریان» فرماندار سوسنگرد افتادم که گفت: وضعیت سوسنگرد بهدلیل احتمال وقوع سیلاب نگرانکننده است و لازم است تمام نیروهای امدادی، هلال احمر و دستگاههای اجرایی برای گذر از شرایط بحران همکاری کنند.
در صورت افزایش دبی جمع شده در پشت سیل بندها و شکسته شدن این بندها و سرازیر شدن آب، بیش از پیش به چادر، مواد غذایی، نانوایی سیار، آب بستهبندی شده و علوفه برای دامها بخشی از نیازهای دشت آزادگان است.
با گذر از رودخانه کرخه، از بالای پل سبحانیه، شاهد بودم که این روستا از سه طرف در محاصره است و مردم با کمک نیروهای دولتی و نظامی در حال تخلیه آن هستند. در جلوتر روستاهای جلیزی، شاکری، هوقل، بنده، حمود عاصی و عصافره هم وضعیت مطلوبی ندارند و تمام امکانات موجود در حال خدماترسانی به آنها هستند تا از خطر غرق شدن یا محاصره در آب نجات پیدا کنند.
حتی در روستاهای هوقل شرقی و بزرگ شاهد بودم که حوضچه پرورش ماهی بهطور کامل تخریب و انبوه ماهیهای پرورشی وارد سطح سیلابی شدند. در آن طرفتر مدرسهای تازه ساز که قرار بود در سال تحصیلی 99 – 98 افتتاح شود در محاصره کامل آب قرار داشت و امکان دسترسی به آن با قایق امکان پذیر بود.
با مشاهده همه تکاپوهای موجود در سطح منطقه و بسیج همگانی متوجه شدم که حجم ورودی سیلاب به محدوده شهرستان دشت آزادگان با محوریت سوسنگرد، موجب تخلیه ۱۲ روستای درگیر سیلاب شده است. همین سیلاب و خسارتهای مختلف باعث شد، تا روستای هوفل علی آباد، زیر آب برود و با وجود اعلام دستور تخلیه شهر سوسنگرد، بستان، ابوحمیظه و کوت سیدنعیم، بعضاً مردم این مناطق برای خروج از شهر مقاومت میکنند و حاضر به ترک منازل در معرض سیل خود نیستند. در همین خصوص ۳ جاده اصلی روستاهای شریعتی، الله اکبر و هوفل دشت آزادگان که جمعیت روستایی زیادی از آنها تردد دارند به زیر آب رفته یا تحت تأثیر شرایط سیلابی قرار گرفته ومشکلات زیادی برای روستاییان این شهرستان ایجاد کرده است. در طول مسیر بارها و در بخشهای مختلف بهدلیل کمبود خاک برای ایجاد سیل بند شاهد شکافتن و تخریب مسیر جاده آسفالتی بودم تا با استفاده از فشردگی آسفالت سیل بندها را تقویت کنند. این یعنی آنکه پس از فروکش کردن همه این سیلابها، باید شاهد تخریب جادههای دسترسی باشیم.
سیل زدگان دشت آزادگان
در دیدار و گفتوگویی که با «زاهد فردوس پناه»، معاون سیاسی اجتماعی فرمانداری دشتآزادگان داشتم، گفت: ۷هزار و ۳۱۲خانوار روستایی این شهرستان در معرض سیل قرار دارند و وضعیت سیلبند روستاهای مسیرهایالله اکبر، شریعتی، هوفل، سابله و همچنین شهر بستان مناسب نیست اما ۲ هزار و ۴۵۰ خانوار روستایی در دشتآزادگان تاکنون سیلزده شدند.
وی افزود: ۷ هزار و ۳۱۴ خانوار روستایی این شهرستان در معرض سیل قرار دارند. روستای شاکریه ۶۸۳ خانوار، بنده بیت سلیط ۳۵۴ خانوار، هوفل علی آباد ۶۷۲ خانوار، هوفل سیدحمد ۱۸۴ خانوار، شخیطر ۴۵ خانوار، عصافره ۱۰۶ خانوار که در مجموع ۲ هزار و ۴۴ خانوار از روستاهای بخش مرکزی دشت آزادگان با ورود سیلاب دچار ضرر شدند و روستاهای هوفل سید ناصر با ۲۴۱ خانوار، سبحانیه با یک هزارو ۱۳۲ خانوار، روستای شیخ صالح یک هزارو ۴۵۷ خانوار، شریعتی ۲ هزارو ۸۷۵ خانوار، آلبوعفری شمالی ۵۱۷ خانوار، حاجیه ۷۷۴ خانوار و چولانه ۲۰۲ خانوار در مجموع ۶ هزارو ۱۹۸ خانوار از روستاهای سوسنگرد در معرض تهدید شدید سیل هستند.
گفتنی است، سیلاب در مجموع وارد ۴۰۶ خانوار از روستاهای بخش بستان شده و روستاهای حمود عاصی با ۱۵۸ خانوار، دفار با ۳۹ خانوار، مچریه با ۲۰۹ خانوار از جمله روستاهای سیلزده بخش بستان و روستاهای فنیخی با ۳۵۶ خانوار، میهن آباد با ۱۳۸ خانوار، قدرت آباد با ۳۰۴ خانوار، عبیات بزرگ با ۱۳۰ خانوار، عبیات کوچک با ۱۸۸ خانوار در مجموع یک هزارو ۱۱۶ خانوار از روستاهای بخش بستان در معرض خطر شدید سیلاب هستند. در صورت تشدید باران و سیلاب وضعیت سیلبندهای مسیرهایالله اکبر، شریعتی، هوفلها، سابله بستان و شهر بستان بحرانی است. شهرستان دشت آزادگان با مرکزیت سوسنگرد 110 هزار نفر جمعیت دارد. رودخانه کرخه و انشعابات آن در این شهرستان جاری است